W dniu 19 czerwca obchodziliśmy 77. rocznicę Apelu gen. de Gaulle’a, wygłoszonego z Londynu na falach radia BBC.
Apel w znacznym stopniu przyczynił się do powstania i rozwoju ruchu oporu na terenie Francji, w północnych terytoriach okupowanych przez Niemcy i tzw. Francji Vichy.
W Resistance znaczący udział miała Polonia francuska. Jedną z pierwszych decyzji generała, jako premiera rządu tymczasowego był rozkaz z 28 sierpnia 1944 r., nakazujący realizację koncepcji AMALGAME – włączenia do francuskiej Armii B członków ruchu oporu.
Armia ta, której żołnierze w znacznej części rekrutowali się z francuskiej Afryki Zachodniej – Algierii, Tunezji, Maroka, Czadu, po inwazji na wybrzeżu śródziemnomorskim pomiędzy Marsylią a Tulonem posuwała się na północ, wyzwalając kolejne regiony. Przekształcona w 1. Armię, zajmując południowo – zachodnie prowincje wzdłuż Renu aż do granicy ze Szwajcarią, „wyrąbała” francuską strefę okupacyjną. W szeregach tej armii walczyli nasi żołnierze z 19 i 29 Zgrupowania Piechoty Polskiej. Jest to więc bardzo ważne święto dla naszego środowiska.
Uroczystości, które poprowadził płk Lech Pietrzak, rozpoczęły się na Kwaterze Kombatanckiej, na powązkowskim cmentarzu wojskowym o godzinie 10.30 odegraniem hymnów państwowych przez orkiestrę Wojska Polskiego.
Przemówienia wygłosili: Ambasador Francji Pan Pierre Levy, Pan Jacek Polańczyk w imieniu Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych ministra J.J. Kasprzyka, Pani Senator Anna Maria Anders, oraz Prezes Stowarzyszenia B. Żołnierzy 1. Armii Francuskiej „Ren i Dunaj” – Zygmunt Włodarczyk.
W tym uroczystym dniu, Krzyżem Lotaryńskim odznaczeni zostali: Pani Senator Anna Maria Anders, która jak my kultywuje pamięć żołnierzy polskich walczących w II Wojnie Światowej, oraz Pan płk Roland Delawarde, za ogromną pomoc przy organizowaniu wspólnych przedsięwzięć, serdeczną współpracę, wielką życzliwość dla naszych spraw. Ważnym elementem uroczystości było także odznaczenie Krzyżem Lotaryńskim naszego sztandaru.
Po ceremonii dekoracji, nastąpiło złożenie wieńców na symbolicznym grobie Marszałka Jean de Latrre de Tassigny, oraz wpisy do Księgi Pamiątkowej.
Uroczystość zakończyło odegranie przez orkiestrę wojskową pieśni Les Africains, a nasi chłopcy odśpiewali ją ku chwale naszych kolegów, byłych żołnierzy i członków ruchu oporu.
Nasze Stowarzyszenie wystawiło sztandary, a sztandarowi, którzy tego zaszczytu dostąpili to koledzy Zygmunt Żak, Andrzej Rydlewski i Janusz Wiśniewski.
Uroczystości uświetnili znakomici goście: Jego Ekscelencja Ambasador Francji w Polsce Pan Pierre Levy, Pani Senator Anna Maria Anders, Pan Jacek Polańczyk reprezentujący Szefa UdSKiOR, Ksiądz kmdr Janusz Bąk, gen. Jean-Pierre Beauchesne i Pani Marina Korta reprezentujący F.A.C.S. z siedzibą w Paryżu, Pan Zbigniew Czaplicki reprezentujący Urząd Marszałkowski woj. mazowieckiego, Pan Zbigniew Pałasz reprezentujący władze Warszawy, przedstawiciele Stowarzyszeń oraz nasi drodzy koledzy Kombatanci i ich rodziny.
O godz. 18.00 przy pomniku gen de Gaulle’a, na rondzie jego imienia, odbyła się uroczystość, którą poprowadził kol. Tomasz Pawelczak.
Wzięli w niej udział przedstawiciele władz państwowych, ambasadorowie, generałowie, oficerowie, duchowni, przedstawiciele Stowarzyszeń, kombatanci, weterani walk i ich rodziny.
Całość uświetniła asysta i orkiestra wojskowa.
Nasze Stowarzyszenie wystawiło sztandary.
Przemówienie wygłosił Prezes Stowarzyszenia Członków Legii Honorowej i Narodowego Orderu Zasługi – Pan Andrzej Mauberg, a Apel gen. de Gaulle’a odczytali uczniowie Liceum Francuskiego i XLIV Liceum Ogólnokształcącego im. Antoniego Dobiszewskiego.
Po odczytaniu apelu, złożono wieńce i wiązanki kwiatów, po czym nastąpiło odprowadzenie sztandarów i zakończenie uroczystości.
Wyrazy wdzięczności kierujemy do Dowództwa Garnizonu Warszawa, Asysty i Orkiestry Wojskowej, Francuskiej Misji Wojskowej, Liceum Francuskiego, XLIV Liceum Ogólnokształcącego im. Antoniego Dobiszewskiego, kolegów, przyjaciół.
W Ambasadzie Francji odbył się uroczysty koktajl, w czasie którego Narodowym Orderem Zasługi przyznanym przez Prezydenta Republiki Francuskiej odznaczeni zostali członkowie naszego Stowarzyszenia, Grażyna Orzelska – Sekretarz Generalna oraz Tomasz Pawelczak – Wiceprezes.
W laudacji Pan Ambasador Pierre Levy podkreślił zasługi odznaczonych na rzecz współpracy i przyjaźni polsko – francuskiej, utrwalaniu czynu żołnierzy francuskich i polskich, oraz wielu wspólnych przedsięwzięć.
Kol. Grażyna Orzelska podziękowała wszystkim, którzy przyczynili się do tego niezwykle zaszczytnego wyróżnienia, kolegom ze Stowarzyszenia, Attachatowi z Panem płk Rolandem Delawarde na czele, a także Panu gen. J-P. Beauchesne z F.A.C.S., Souvenir Francais, UdSKiOR.
Kol. Tomasz Pawelczak, w swoim przemówieniu podkreślił, że dzień 18 czerwca i Apel gen. de Gaulle’a są w Polsce mało znane, i warto je rozpropagować ponieważ apel ten, był bodźcem i przyczynkiem do podjęcia przez Wolnych Francuzów walki z okupantem niemieckim i rządem Vichy.
Gen. J-P Beauchesne odznaczył Prezesa Zygmunta Włodarczyka i b. Prezesa Jana Skowrona medalami przyznanymi przez F.A.C.S.
Wzniesiono toast szampanem, a przyjęcie przebiegało w przemiłej, serdecznej atmosferze.
Zdjęcia z wydarzenia:
